Bevolkingsonderzoek of screening is het onderzoeken van een in principe gezonde bevolking om ziektes of aandoeningen die nog geen klachten geven op te sporen. Dit in de veronderstelling dat de aandoening in een vroeg stadium misschien beter te behandelen is. Screening op zoek naar ziekten in een vroeg stadium moet aan een aantal voorwaarden voldoen:
- Er moet een heel goede, gevoelige en specifieke test bestaan, zodat er na onderzoek er weinig onterecht ziek verklaarde of onterecht gezond verklaarde mensen zijn.
- De aandoening in kwestie moet een voorstadium hebben waarin er geen klachten zijn.
- De aandoening moet bij behandeling in een vroeg stadium duidelijke betere vooruitzichten hebben dan bij latere ontdekking.
- De test mag zelf geen merkbare ziekte of bijwerkingen veroorzaken
- Het onderzoek moet betaalbaar zijn (het moet de moeite waard zijn ten aanzien van hoeveel ziekte die voorkomen kan worden).
Om schade door medische onderzoeken op grote groepen gezonde mensen te voorkomen is bij wet (WBO) vastgelegd wanneer een screeningsprogramma’s toegelaten mag worden in Nederland. De Gezondheidsraad geeft hier advies over aan de regering en Inspectie voor de gezondheidszorg houdt hier toezicht op.
Bevolkingsonderzoek darmkanker